Ella Fitzgerald
KATEGORIA: Muzyka
22. maja tego roku odbył się ostatni dzień jazzowego festiwalu Made In Chicago. Na zakończenie pojawiły się trzy znane chicagowskie wokalistki, współtworzące projekt Three Ellas będący hołdem dla niepowtarzalnej diwy Elli Fitzgerald. Przybliżmy sylwetkę Królowej Jazzu.
Po traumatycznym dzieciństwie, Ella zwróciła się ku muzyce i zadebiutowała w teatrze Apollo w 1934 roku. Odkryta podczas konkursu amatorów, stała się topową jazzową wokalistką i była nią przez dekady. Zapisała się na kartach historii jako pierwsza afroamerykańska kobieta z nagrodą Grammy. Otrzymała ich aż trzynaście i sprzedała 40 milionów płyt.
Nieoczekiwany sukces w teatrze Apollo pomógł Fitzgerald nabrać rozpędu w długoletniej karierze. Wkrótce poznała perkusistę Chicka Webba i dołączyła do jego zespołu jako wokalistka. W 1935 roku Ella nagrała z Webbem “Love and Kisses” i zaczęła regularnie pojawiać się w jednym z najpopularniejszych klubów na Harlemie, the Savoy. Fitzgerald udało się także nagrać pierwszy hit w 1938 roku, “A-Tisket, A-Tasket”. W tym samym roku nagrała kolejny o tytule “I Found My Yellow Basket”.
Stawiając pierwsze kroki w solowej karierze, Fitzgerald zawarła umowę z Decca Records. Nagrała wówczas utwory we współpracy z Ink Spots oraz Louisem Jordanem. Jednak jej kariera nabrała prawdziwego rozpędu w 1946 roku, gdy zaczęła współpracę z Normanem Granzem, przyszłym założycielem Verve Records. W połowie lat 40., Granz założył serię koncertów live o nazwie Jazz at the Philharmonic, zrzeszającą najwybitniejszych artystów tego gatunku. Często można było usłyszeć tam Ellę. W tym samym czasie, Fitzgerald odbyła tournee z Dizzy’m Gillespie’m i jego zespołem, który wpływał bezpośrednio na jej sposób śpiewania. Zmieniała styl, zaczęła eksperymentować ze swoim głosem i dołączyła scatting do swoich występów.
W latach 50. i 60. upłynęły pod znakiem dużego uznania, zarówno od strony krytyków jak i tej komercyjnej. Podczas pierwszego w historii rozdania nagród Grammy, otrzymała dwie statuetki za najlepszy jazzowy występ solo, oraz najlepszą wokalistkę jazzową za nagranie dwóch tzw. śpiewników o tytułach “Ella Fitzgerald Sings the Duke Elligton Song Book” oraz “Ella Fitzgerald Sings the Irvin Berlin Song Book”. To w tym czasie dorobiła się tytułu “Pierwszej Damy Piosenki”, za dużą popularność i niezaprzeczalny talent wokalny. Równie ważną płytą w karierze Elli były nagrania Gershwina zawarte na krążku "Ella Swings Gershwin" wydanej w 1950 roku. Podczas współpracy z wytwórnią Verve powstało 8 krążków, które weszły w skład kanonu określanego jako "Great American Songbook".
Chętnie uczestnicząca we wszelkich muzycznych kolaboracjach, Fitzgerald nagrała legendarne wykonania z takimi artystami jak Louis Armstrong i Count Basie. Wiele razy występowała także z Frankiem Sinatrą. W 1960 roku Fitzgerald ponownie wspięła się na listy przebojów dzięki swej interpretacji “Mack the Knife”. Jej popularność nie słabła aż do lat 70tych, występując na całym świecie. Jedną z najbardziej zapadających w pamięć koncertów była seria występów razem z Sinatrą i Basie’m w Las Vegas, w 1974 roku.
Choć krytycy muzyczni zwracali uwagę, że jej stylowi i głosowi brakowało głębi w bardziej bluesowych utworach, to sukces i szacunek jaki okazywały jej największa nazwiska muzycznych środowisk pokazały, że Fitzgerald była klasą samą w sobie. Jej wyjątkowa zdolność naśladowania instrumentów pomogła spopularyzować scat, który stał się jej popisową techniką. Mel Torme opisał ją jako “Wyższą Kapłankę Piosenki”, a Pearl Bailey określiła ją “najwybitniejszą artystką wszech czasów”.
W latach 80tych Fitzgerald zmagała się z poważnymi problemami zdrowotnymi. W 1986 roku przeszła operację serca i chorowała na cukrzycę. Choroba pozbawiła ją wzroku, a w 1994 roku amputowano jej dwie nogi. Ostatni utwór nagrała w 1989 roku, a ostatni publiczny występ miał miejsce w 1991 roku w New York’s Carnegie Hall. Ella Fitzgerald zmarła 6. czerwca w 1996 roku.
Po traumatycznym dzieciństwie, Ella zwróciła się ku muzyce i zadebiutowała w teatrze Apollo w 1934 roku. Odkryta podczas konkursu amatorów, stała się topową jazzową wokalistką i była nią przez dekady. Zapisała się na kartach historii jako pierwsza afroamerykańska kobieta z nagrodą Grammy. Otrzymała ich aż trzynaście i sprzedała 40 milionów płyt.
Nieoczekiwany sukces w teatrze Apollo pomógł Fitzgerald nabrać rozpędu w długoletniej karierze. Wkrótce poznała perkusistę Chicka Webba i dołączyła do jego zespołu jako wokalistka. W 1935 roku Ella nagrała z Webbem “Love and Kisses” i zaczęła regularnie pojawiać się w jednym z najpopularniejszych klubów na Harlemie, the Savoy. Fitzgerald udało się także nagrać pierwszy hit w 1938 roku, “A-Tisket, A-Tasket”. W tym samym roku nagrała kolejny o tytule “I Found My Yellow Basket”.
Stawiając pierwsze kroki w solowej karierze, Fitzgerald zawarła umowę z Decca Records. Nagrała wówczas utwory we współpracy z Ink Spots oraz Louisem Jordanem. Jednak jej kariera nabrała prawdziwego rozpędu w 1946 roku, gdy zaczęła współpracę z Normanem Granzem, przyszłym założycielem Verve Records. W połowie lat 40., Granz założył serię koncertów live o nazwie Jazz at the Philharmonic, zrzeszającą najwybitniejszych artystów tego gatunku. Często można było usłyszeć tam Ellę. W tym samym czasie, Fitzgerald odbyła tournee z Dizzy’m Gillespie’m i jego zespołem, który wpływał bezpośrednio na jej sposób śpiewania. Zmieniała styl, zaczęła eksperymentować ze swoim głosem i dołączyła scatting do swoich występów.
W latach 50. i 60. upłynęły pod znakiem dużego uznania, zarówno od strony krytyków jak i tej komercyjnej. Podczas pierwszego w historii rozdania nagród Grammy, otrzymała dwie statuetki za najlepszy jazzowy występ solo, oraz najlepszą wokalistkę jazzową za nagranie dwóch tzw. śpiewników o tytułach “Ella Fitzgerald Sings the Duke Elligton Song Book” oraz “Ella Fitzgerald Sings the Irvin Berlin Song Book”. To w tym czasie dorobiła się tytułu “Pierwszej Damy Piosenki”, za dużą popularność i niezaprzeczalny talent wokalny. Równie ważną płytą w karierze Elli były nagrania Gershwina zawarte na krążku "Ella Swings Gershwin" wydanej w 1950 roku. Podczas współpracy z wytwórnią Verve powstało 8 krążków, które weszły w skład kanonu określanego jako "Great American Songbook".
Chętnie uczestnicząca we wszelkich muzycznych kolaboracjach, Fitzgerald nagrała legendarne wykonania z takimi artystami jak Louis Armstrong i Count Basie. Wiele razy występowała także z Frankiem Sinatrą. W 1960 roku Fitzgerald ponownie wspięła się na listy przebojów dzięki swej interpretacji “Mack the Knife”. Jej popularność nie słabła aż do lat 70tych, występując na całym świecie. Jedną z najbardziej zapadających w pamięć koncertów była seria występów razem z Sinatrą i Basie’m w Las Vegas, w 1974 roku.
Choć krytycy muzyczni zwracali uwagę, że jej stylowi i głosowi brakowało głębi w bardziej bluesowych utworach, to sukces i szacunek jaki okazywały jej największa nazwiska muzycznych środowisk pokazały, że Fitzgerald była klasą samą w sobie. Jej wyjątkowa zdolność naśladowania instrumentów pomogła spopularyzować scat, który stał się jej popisową techniką. Mel Torme opisał ją jako “Wyższą Kapłankę Piosenki”, a Pearl Bailey określiła ją “najwybitniejszą artystką wszech czasów”.
W latach 80tych Fitzgerald zmagała się z poważnymi problemami zdrowotnymi. W 1986 roku przeszła operację serca i chorowała na cukrzycę. Choroba pozbawiła ją wzroku, a w 1994 roku amputowano jej dwie nogi. Ostatni utwór nagrała w 1989 roku, a ostatni publiczny występ miał miejsce w 1991 roku w New York’s Carnegie Hall. Ella Fitzgerald zmarła 6. czerwca w 1996 roku.